شنبه، 8 اردیبهشت 1403

آشنایی با ابزار بافت تابلو فرش

یکی از اصلی ترین عامل ها برای بافت، ابزار مناسب و بدون نقص می‌باشد که برای راحتی کار بافنده و جلوگیری از هر نقصی از ابزار مناسب و بدون ایراد و متناسب با رج شمار فرش استفاده میشود. مثلا استفاده از ابزار نامناسب مثلا دفه ی نامناسب، به تار ها آسیب می‌رساند.
بافنده باید دقت کند از ابزار متناسب با رج شمار فرش خود استفاده کند و از ابزار معیوب استفاده نکند و حدالامکان از ابزار نو و سالم استفاده کند.
 
 ست کامل ابزار بافت
 
 
ابزار هایی که در بافت تابلو فرش استفاده میشود :
 
چاقوی بافت (قلاب) :
 قلاب شكلی دیگر از انواع چاقوهای بافندگی است با این تفاوت كه همانگونه از نام آن پیدا است، دارای زایده ای قلاب مانند در نوك تیغه می باشد. قلاب فقط در مناطقی كه از گره تركی استفاده می نمایند كاربرد دارد. دسته و تیغه قلاب از یك آلیاژ مقاوم ساخته می شود و هر دو بصورت پیوسته و متصل به هم هستند. در ساخت قلاب هیچ گاه از دسته چوبی استفاده نمی گردد.
 
چاقوی قالیبافی - قلاب
 
 
دفه یا کرکیت یا شانه:
این اسامی به وسیله ای اطلاق می گردد که دارای دندانه‌های فلزی با فاصله منظم و دسته چوبی یا فلزی می‌باشد. وزنی در حدود نیم کیلو داشته و برای کوبیدن و قرار دادن پود در بین تارها بعد از هر رج بافت می‌باشد. دفه از نظر فرم و ظاهر در انواع مختلف ساخته می شود، اما کارآیی همگی یکسان است و تفاوت های موجود به نحوی مرتبط با سنت های بافندگی نزد اقوام مختلف می باشد.
قسمت اصلی دفتین تیغه های آن است که مرکب از تیغه های فلزی می باشد . قسمت جلوی تیغه ها کمی باریکتر و تیزتر است تا به راحتی در داخل تارهای فرش فرو رود .
 
دفه قالیبافی
سیخ پود کشی :
همان گونه كه از نام آن پیداست ، این وسیله برای كشیدن پودهای فرش اعم از پود رو، و پود زیر مورد استفاده قرار می گیرد. جنس آن از آلیاژهای نرم و انعطاف پذیر انتخاب می شودتا به راحتی از لابه لای تارهای فرش عبور كند. طول آن حدود ۵۰ الی ۷۰ سانتیمتر است . نوك این وسیله بصورت قلاب است تا نخ پود را به دور آن چرخانده و سپس از لابه لای تارهای فرش عبور دهند.همچنین برخی از آنها دارای سوراخی در انتها می باشند كه می توان پود را از داخل آن نیز عبور داده و ازلا به لای تارهای فرش بكشند. البته سیخ پودكشی در همة مناطق مورد استفاده قرار نمی گیرد و برخی از بافندگان با دست نخ پود را از میان تارهای فرش عبور می دهند.
 
سیخ پود کشی
 
دار قالی بافی :
دستگاههای قالی بافی که اصطلاحا به آنها دار نیز گفته می شود عبارتند از چهار چوبه هایی به شکل مستطیل از جنس چوب و یا فلز و سایر متعلقات آن از قبیل پایه ، نیمکت و چرخ دندانه های مربوطه . از نظر شکل دستگاه و مکانیسم بافت آنها را به دو نوع تقسیم می کنند: 1- دستگاه های افقی  2- دستگاه های عمودی
دار عمودی تبریزی ، متداول ترین نوع دار عمودی است. در کار کردن با این دار بافنده تغییر جا نمی دهد دو چوب تحتانی (زیردار) و فوقانی(سردار) دارد. سر دار به وسیله پیچ و مهره قابل حرکت است. در موقع ضروری، دار شل می شود و پس از برگرداندن قسمت بافته شده به پشت، دوباره دار محکم می گردد. با این دار می توان دو برابر اندازه آن بافت. در حال حاضر این دارها با پیچ و مهره و به صورت آهنی ساخته می شوند که اصولی تر است.
 
دار برای بافت تابلو فرش

گفتگوی آنلاین